Көктемнiң басталуымен байтақ елiмiздiң кең аумағында кенелер оянып, аң аулауға барады. Кенелер — паразиттер. Бұл арахнидтердiң қосалқы класстан шыққан сорттары — артроподтар, олар өте көп. Табиғатта болған адамдар мен жануарлар үшiн қауiп — «энцефалит». Кене көктемде, қар жамылғысы әлi жойылмаған кезде оянып, аяздың басталуымен күздiң соңында ұйықтауға кетедi. Бiрақ бұл олардың барлық жылы мезгiлде белсендi екенiн бiлдiрмейдi. Кенелер — қорқынышты аурулардың қоздырғышы, олар адамды қиын жағдайға душар етедi, сонымен қатар оларды өлтiредi. Ең алдымен, бұл энцефалит және кене боррелиозы (Лайма ауруы). Бұл аурулардың салдары адамның денсаулығы мен өмiрiне терiс әсер етуi мүмкiн.

Кене ағашта тұрады және кез-келген уақытта оның құрбаны жоғарыдан құлап кетуi мүмкiн деген пiкiр бар. Бұлай емес, өйткенi кенелер бiр метрден астам биiктiкке көтерiле алмайды, сондықтан олар шөптен, төмен бұталардың бұтақтарынан, мысалы, жидектерден немесе құлаған жапырақтардан аулауды жөн көредi. Сондықтан науқан, аң аулау немесе балық аулау кезiнде «тоқтаудан» сақ болу керек.

Ерекше белсендiлiк мамыр-шiлде айларында болады, жәндiктер шөптерде немесе бұталарда өмiр сүредi, өсiмдiктерге байланысты адамдарға түседi. Төменнен жылжып, кене жұқа терiсi бар қолайлы орынды iздейдi, көбiнесе бұл бiлектер, мойын, бас, қарын аймақтары.

Кенелердiң белсендiлiгiне ықпал ететiн қосымша шарт — ауа-райы. Олар жылы, ылғалды ауа-райын, ылғалды, жаңбырлы жазды, бұлтты бұлақты көктемдi — кене таралуға қолайлы уақытты жақсы көредi. Сiздi кене кездестiру қаупi бар жерлерге баруды жоспарлағанда, сiз қауiптердi минимумға дейiн азайта аласыз. Кене белсендi болуды тоқтататын уақытты жоспарлаңыз. Күннiң ашық шуағы белсендiлiктi азайтады, кешке дейiн созылады. Жоғары температура және құрғақ ауаның төмендеуi, бiрақ ашық ауада демалуға өте ыңғайлы.

Жазда орманда және далада болған кезде негiзгi қауiпсiздiк шараларын есте ұстаған жөн:

• Кене белсендiлiгiнiң шыңы кезiнде пикник немесе ашық демалысты жоспарламауға тырысыңыз.
• Оның астындағы кенелерден жақсы қорғайтын репелленттер мен киiмдердi қолданыңыз.
• Тоқтаған кезде, күн шуақты және құрғақ жерлерде қоныстанған кезде, кене тимейдi.
• Әр 2 сағат сайын орманда өзiн-өзi және өзара тексерiс жасаңыз.
• Иксодидтi кенелер арқылы берiлетiн инфекцияларға қарсы ең тиiмдi шара — энцефалитке қарсы вакцина профилактикалық егу.
• Вакцинация болмаған кезде тиiмдi қорғаныс шарасы иммуноглобулиндi шұғыл егу болып табылады.